Індукування синтезу NO в коренях проростків пшениці і розвитку їх теплостійкості екзогенними L-аргініном і нітрато

Автор(и)

  • Ю.В. Карпець Харківський національний аграрний університет ім. В.В. Докучаєва
  • Ю.Є. Колупаєв Харківський національний аграрний університет ім. В.В. Докучаєва
  • О.П. Дмитрієв Інститут клітинної біології та генетичної інженерії НАН України, Київ

DOI:

https://doi.org/10.15407/dopovidi2017.07.077

Ключові слова:

L-аргінін, NO-синтаза, Triticum aestivum, нітрат, нітратредуктаза, оксид азоту, теплостійкість

Анотація

Показано, що обробка коренів інтактних проростків пшениці (Triticum aestivum L.) L-аргініном і нітратом натрію спричиняє збільшення в них вмісту оксиду азоту (NO) і підвищує стійкість до ушкоджуючого прогріву. Аргінінзалежне збільшення вмісту NO пригнічується передобробкою коренів інгібітором NO-син тази L-NAME (NG-nitro-L-arginine methyl ester), а нітратзалежне — інгібітором нітратредуктази вольфраматом натрію. Ці інгібітори усувають і позитивний вплив екзогенних L-аргініну і нітрату на теплостійкість проростків, що свідчить про зв'язок такого впливу з процесом синтезу NO. При комбінованій обробці проростків L-аргініном і нітратом їх вплив на вміст оксиду азоту в коренях і розвиток теплостійкості проростків нівелюється. Спричинюване L-аргініном пригнічення нітратзалежного утворення NO в коренях проростків частково знімається інгібітором NO-синтази L-NAME. Таким чином, вперше отримані дані про антагонізм аргінін- і нітратзалежного шляхів синтезу NO в рослинних клітинах.

Завантаження

Посилання

Dmitriev, A. P. (2004). Sygnal role of nitric oxide in plants. Tsitol. Genet., 38, No. 4, pp. 67-75 (in Russian).

Wilson, I. D., Neill, S. J. & Hancock, J. T. (2008). Nitric oxide synthesis and signalling in plants. Plant Cell Environ., 31, No. 5, pp. 622-631. https://doi.org/10.1111/j.1365-3040.2007.01761.x

Khan, M. N., Mobin, M. & Abbas, Z. K. (2015). Nitric oxide and high temperature stress: a physiological perspective. In Khan, M. N. et al. (Eds.). Nitric oxide action in abiotic stress responses in plants (rr. 77-94). Heidelberg; New York; Dordrecht; London: Springer. doi: https://doi.org/10.1007/978-3-319-17804-2_5

Karpets, Yu. V., Kolupaev, Yu. E. & Vauner, A. A. (2015). Functional interaction between nitric oxide and hydrogen peroxide during formation of wheat seedling induced heat resistance. Russ. J. Plant Physiol., 62, No. 1, pp. 65-70. https://doi.org/10.1134/S1021443714060090

Siddiqui, M. H., Al-Whaibi, M. H. & Basalah, M. O. (2011). Role of nitric oxide in tolerance of plants to abiotic stress. Protoplasma, 248, No. 3, pp. 447-455. https://doi.org/10.1007/s00709-010-0206-9

Barand, A., Nasibi, F. & ManouchehriKalantari, Kh. (2015). The effect of arginine pretreatment in the increase of coldtolerance in Pistacia vera L. in vitro. Russ. Agricult. Sci., 41, No. 5, pp. 340-346. https://doi.org/10.3103/S1068367415050043

Mur, L. A. J., Mandon, J., Persijn, S., Cristescu, S. M., Moshkov, I. E., Novikova, G. V., Hall, M. A., Harren, F. J. M., Hebelstrup, K. H. & Gupta, K. J. (2013). Nitric oxide in plants: an assessment of the current state of knowledge. AoB Plants, 5, pls052. https://doi.org/10.1093/aobpla/pls052

Glyan'ko, A. K. & Mitanova, N. B. (2011). Synthesis nitric oxide (NO) in roots etiolated seedlings of pea. Visn. Kharkiv Nat. Agr. Un-ty. Ser. Biol., Iss. 3, pp. 6-14 (in Russian).

Roszer, T. (2014). Biosynthesis of nitric oxide in plants. In Khan, M. N. et al. (Eds.). Nitric Oxide in Plants: Metabolism and Role in Stress Physiology (pp. 17-32). Cham: Springer. https://doi.org/10.1007/978-3-319-06710-0_2

Corpas, F. J. & Barroso, J. B. (2016). Nitric oxide synthase-like activity in higher plants. Nitric Oxide. doi: https://doi.org/10.1016/j.niox.2016.10.009

Crawford, N. M. (2005). Mechanisms for nitric oxide synthesis in plants. J. Exp. Bot., 57, No. 3, pp. 471-478. doi: https://doi.org/10.1093/jxb/erj050

Shi, F.-M. & Li, Y.-Z. (2008). Verticillium dahliae toxins-induced nitric oxide production in Arabidopsis is major dependent on nitrate reductase. BMB Rep., 41, No. 1, pp. 79-85. https://doi.org/10.5483/BMBRep.2008.41.1.079

Karpets, Yu. V., Kolupaev, Yu. E., Yastreb, T. O. & Oboznyi, A. I. (2016). Induction of heat resistance in wheat seedlings by exogenous calcium, hydrogen peroxide, and nitric oxide donor: functional interaction of signal mediators. Russ. J. Plant Physiol., 63, No. 4, pp. 490-498. https://doi.org/10.1134/S1021443716040075

Rosales, E. P., Iannone, M. F., Groppa, M. D. & Benavides, M. P. (2011). Nitric oxide inhibits nitrate reductase activity in wheat leaves. Plant Physiol. Biochem., 49, No. 2, pp. 124-130. https://doi.org/10.1016/j.plaphy.2010.10.009

Vital, S. A., Fowler, R. W., Virgen, A., Gossett, D. R., Banks, S. W. & Rodriguez, J. (2008). Opposing roles for superoxide and nitric oxide in the NaCl stress-induced upregulation of antioxidant enzyme activity in cotton callus tissue. Environ. Exp. Bot., 62, No. 1, pp. 60-68. https://doi.org/10.1016/j.envexpbot.2007.07.006

##submission.downloads##

Опубліковано

15.09.2024

Як цитувати

Карпець, Ю., Колупаєв, Ю., & Дмитрієв, О. (2024). Індукування синтезу NO в коренях проростків пшениці і розвитку їх теплостійкості екзогенними L-аргініном і нітрато . Доповіді Національної академії наук України, (7), 77–84. https://doi.org/10.15407/dopovidi2017.07.077

Статті цього автора (авторів), які найбільше читають