Механізми екстрасудинного та внутрішньосудинного тромбоутворення: фундаментальні дослідження для потреб клінічної практики
За матеріалами наукового повідомлення на засіданні Президії НАН України 27 лютого 2019 року
DOI:
https://doi.org/10.15407/visn2019.04.050Ключові слова:
кровообіг, тромбоз, кровотеча, антитіла, пептиди, калікс[4]арени, гемостатикиАнотація
Вивчення тонких механізмів молекулярних перетворень фібриногену під час полімеризації дозволило виявити, що сполуки імуноглобулінової природи, поліпептиди та низькомолекулярний калікс[4]арен здатні специфічно інгібувати формування фібринового каркасу тромбу. Такі сполуки можна розглядати як перспективні молекулярні платформи для створення антитромботичних засобів, покликаних запобігати внутрішньосудинному тромбоутворенню, яке є причиною таких небезпечних патологій, як інфаркт міокарда, ішемічний інсульт головного мозку тощо. На основі розробок відділу структури та функції білка було створено також універсальний гемостатичний засіб «Карбогемостат», здатний ефективно стимулювати екстрасудинне тромбоутворення з метою запобігання крововтраті при ушкодженнях кровоносних судин внаслідок різного роду травм та під час хірургічних втручань.
Посилання
Belitser V.A., Varetska T.V., Manjakov V.Ph. On the Model of the Fibrinogen Molecule. Conclusive Stages of Fibrin Polymerization. Thromb. Research. 1973. 2: 567. https://doi.org/10.1016/0049-3848(73)90008-X
Doolittle R.F. Structural basis of the fibrinogen-fibrin transformation: contributions from X-ray crystallography. Blood Rev. 2003. 1: 33. https://doi.org/10.1016/S0268-960X(02)00060-7
Medved L., Weisel J.W. Recommendations for nomenclature on fibrinogen and fibrin. J. Thromb. Haemost. 2009. 7(2): 355. https://doi.org/10.1111/j.1538-7836.2008.03242.x
Lugovskoi E.V., Makogonenko E.M., Komisarenko S.V. Molecular mechanisms of formation and degradation of fibrin. (Kyiv: Naukova Dumka, 2013).
Lugovskoy E.V., Gritsenko P.G., Kapustianenko L.G. et al. Functional role of Bβ-chain N-terminal fragment in the fibrin polymerization process. FEBS J. 2007. 274: 4540. https://doi.org/10.1111/j.1742-4658.2007.05983.x
Springer T.A., Zhu J., Xiao T. Structural basis for distinctive recognition of fibrinogen gammaC peptide by the platelet integrin alphaIIbbeta3. J. Cell Biol. 2008. 182(4): 791. https://doi.org/10.1083/jcb.200801146
Lugovskoi E.V., Makogonenko E.M., Chudnovets S.G. et al. The study of fibrin polymerization with monoclonal antibodies. Biomed. Sci. 1991. 2(3): 249.
Lugovskоi E.V., Kolesnikova I.N., Platonova T.N. et al. Simultaneous quantification of soluble fibrin and D-dimer in blood plasma for the assessment of the threat of thrombosis. Klin. Med. (Mosk.). 2013. 91(11): 38.
Urvant L., Makogonenko Y., Pozniak T. et al. On the role of αc-regions of fibrin in the self-assembly and lateral association of protofibrils. FEBS J. 2013. 280(s1): 489. https://doi.org/10.1111/febs.12340
Pozniak T.A., Urvant L.P., Gritsenko P.G. et al. Inhibition of fibrin polymerization by synthetic peptides corresponding to Aα195-205 and γ69-77 sites of fibrin molecule. Ukr. Biochem. J. 2014. 86(4): 119. http://doi.org/10.15407/ubj86.04.119
Lugovskoy E.V., Gritsenko P.G., Koshel T.A. et al. Calix[4]arene methylenebisphosphonic acids as inhibitors of fibrin polymerization. FEBS J. 2011. 278(8): 1244. https://doi.org/10.1111/j.1742-4658.2011.08045.x
Komisarenko S.V., Lugovskoi E.V., Nikolaev V.G. et al. Combined haemostatic agent for the prevention of blood loss in particular at hemophilia. Inventory patent. 2017. 19. 114356.