Historycy Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego w latach 1918-1939

Анотація

Artykuł prezentuje wyniki badań dotyczące historyków pracujących w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim w okresie międzywojennym, tj. w latach 1918—1939. Był to pierwszy okres działalności lubelskiej Wszechnicy, który został przerwany przez wybuch II wojny światowej. Historia była jedną z najważniejszych nauk, uprawianych na Wydziale Nauk Humanistycznych. Kilkunastoosobowa grupa historyków, pracujących w badanym okresie, często ulegała zmianom personalnym. Byli wśród nich badacze o międzynarodowej renomie, np. prof. Stanisław Ptaszycki, przybyły z Uniwersytetu w Petersburgu, czy prof. Stanisław Smolka, były rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie i członek międzynarodowych towarzystw naukowych. Ten pierwszy został później Naczelnym Dyrektorem Archiwów Państwowych, ale dojeżdżał na wykłady z Warszawy do Lublina. Przyczynił się wówczas do rozwoju krajowej archiwistyki. Ministerialną karierę zrobił natomiast prof. Konstanty Chyliński, pracując w stolicy jako wiceminister wyznań religijnych i oświecenia publicznego. Z historyków Kościoła, którzy pracowali wtedy na KUL-u, wymienić należy ks. Jana Czuja, który po wojnie został pierwszym rektorem Akademii Teologii Katolickiej, czy ks. Czesława Falkowskiego, późniejszego biskupa ordynariusza diecezji łomżyńskiej. Dotychczasowe badania nad historykami lubelskimi, prowadzone trzydzieści lat temu, nie dały jednoznacznych wyników, dlatego należy jeszcze raz gruntownie je przeprowadzić. Należy od nowa ustalić liczbę historyków i zastanowić się nad jej charakterystyką. Do tego wybrano metodę prozopograficzną.